Ngã tư có đèn nhưng… không sáng suốt 10 tháng

Tại ngã tư giữa đường Fowler và Olive, phía đông nam Fresno, hệ thống cột đèn và cụm đèn giao thông
đã được lắp đặt đầy đủ nhưng suốt 10 tháng vẫn trong tình trạng tắt ngúm, bị che lại.
Các phương tiện muốn đi vào cao tốc 180 chỉ có thể dựa vào biển báo dừng tạm trên mặt đường.

Người dân địa phương chia sẻ rằng ngã tư thường xuyên đông xe,
nhưng giao thông lại chỉ được điều khiển bằng những biển dừng tạm, khiến việc ra – vào đường chính
giống như một “canh bạc mỗi ngày”.

Thủ tục hành chính kéo dài: nguyên nhân chính của sự chậm trễ

Theo thông tin từ chính quyền địa phương, đây là dự án do hạt Fresno thực hiện,
nhưng để đưa đèn giao thông vào hoạt động lại cần thành phố Fresno ký duyệt lần cuối.
Điều này đồng nghĩa:

• Hạt phải xây dựng theo tiêu chuẩn kỹ thuật của thành phố.
• Mọi hạng mục cần được rà soát, đối chiếu trước khi bật đèn.
• Quá trình xin ý kiến, phê duyệt, hoàn thiện hồ sơ kéo dài hơn dự kiến.

Bên cạnh đó, các khâu như mua đất, xin quyền đi lại, chặt cây, lắp đặt thiết bị
cũng làm đội thêm thời gian và chi phí. Hồ sơ cho thấy công tác phê duyệt kỹ thuật sơ bộ đã bắt đầu từ năm 2018,
nhưng phải đến năm 2025, đèn mới chính thức được bật.

Khi chậm trễ không chỉ là chuyện… bật một bóng đèn

Đối với người dân, vấn đề không chỉ là chờ bao lâu để đèn sáng, mà là
họ phải sống và di chuyển ra sao trong khoảng thời gian đó.
Các chủ doanh nghiệp gần khu vực cho biết:

• Việc ra – vào đường chính mỗi ngày đều tiềm ẩn rủi ro va chạm.
• Đôi lúc xe từ sân hoặc lối đi không thể nhập vào dòng giao thông vì quá đông.
• Người lái phải “tự phán đoán” khi băng qua ngã tư chỉ có biển dừng.

Trong khi đó, một báo cáo an toàn giao thông cho thấy giai đoạn 2021–2023,
các vi phạm và tai nạn tại Fresno khiến hàng chục người tử vong và hàng trăm người bị thương nặng,
phần lớn liên quan đến các ngã tư và hệ thống đèn tín hiệu.

Dự án khác chỉ mất 3 tháng: vì sao lại chênh lệch lớn?

Chỉ cách đó khoảng 2,4 km, một công trình lắp đặt đèn giao thông tại đại lộ Temperance và McKinley
lại hoàn thành rất nhanh: chỉ mất khoảng 3 tháng từ lúc cắm mốc đến khi khởi công và vận hành.

Sự khác biệt nằm ở chỗ:

• Dự án này nằm hoàn toàn trong phạm vi thành phố, không phải phối hợp nhiều cấp như dự án ở Fowler – Olive.
• Việc triển khai do nhà thầu tư nhân đảm nhiệm, thủ tục đơn giản hơn.
• Số lượng đơn vị phải ký duyệt, xem xét hồ sơ ít hơn nhiều.

Điều này cho thấy, cùng là lắp một hệ thống đèn giao thông,
nhưng bối cảnh quản lý và thủ tục có thể quyết định tiến độ là vài tháng hay gần một năm.

Bài học về phối hợp quản lý hạ tầng giao thông

Câu chuyện từ Fresno không chỉ là ví dụ về một dự án chậm trễ,
mà còn là bài học về việc cần đơn giản hóa quy trình phối hợp giữa các cấp quản lý khi triển khai hạ tầng giao thông:

• Rõ ràng hơn trong phân công trách nhiệm giữa hạt, thành phố, nhà thầu.
• Rút gọn bước phê duyệt ở những khâu trùng lặp.
• Ứng dụng công nghệ trong quản lý tiến độ, tránh “tắc” vì giấy tờ.
• Xem xét ưu tiên những dự án ảnh hưởng trực tiếp đến an toàn giao thông hàng ngày.

Với người tham gia giao thông, mỗi ngày đi qua một ngã tư nguy hiểm là mỗi ngày phải “đánh cược” với rủi ro,
trong khi mục tiêu của hạ tầng là giảm bớt những lần đánh cược đó.

Góc nhìn cho tài xế: làm gì khi đi qua nút giao chưa có đèn?

Dù ở Fresno hay bất kỳ nơi nào khác, khi đi qua nút giao chưa có đèn hoạt động hoặc chỉ có biển dừng,
người lái xe nên:

• Giảm tốc độ từ xa, không lao nhanh đến nút giao.
• Dừng hẳn tại vị trí có biển STOP hoặc vạch dừng, quan sát kỹ hai bên.
• Nhường đường cho xe đang đi trên trục chính hoặc đường ưu tiên.
• Không cố “lách nhanh” khi khoảng trống chưa đủ an toàn.

Hạ tầng có thể chậm hoàn thiện, nhưng thói quen lái xe an toàn là điều người lái chủ động lựa chọn được mỗi ngày.